Een heel vaste tred had Optimus nog niet toen Teslabaas Elon Musk vorige week zijn nieuwe speeltje –een humanoïde robot– aan het publiek toonde. De Tesla-robot, met een prijskaartje van 20.000 dollar vijf keer zo goedkoop als een elektrische auto uit dezelfde stal, bewoog mechanisch en kwam niet verder dan een paar aangeleerde gebaren. ‘Musketiers’ en robotfans toonden zich niettemin enthousiast: een betaalbare robot in mensengedaante spreekt blijkbaar tot de verbeelding. Tegenstanders hebben op hun beurt weinig fantasie nodig om de dystopische samenleving in ijltempo dichterbij te zien komen. Bestaat de wereldbevolking straks voor een groot deel uit kunstmatig intelligente wezens die de wereld kunnen vernietigen?

Een universum waarin de grens tussen mens en robot is uitgewist, is gespeend van alle (mede)menselijkheid.

Zo’n vaart zal het misschien niet lopen, maar als Tesla Optimus de T-Ford onder de mensachtige robots is, gaan we niet per se een hoopvolle toekomst tegemoet. Wat daarbij niet helpt, is dat Musk een uitgesproken kijk heeft op de ontwikkeling van de mens. Hij droomt openlijk over mogelijkheden om de persoonlijkheid van een mens te uploaden naar een computer, zodat die naar diens dood kan worden overgezet op een robot of ander mens. Stel je de reïncarnatie voor van een geliefde die ‘terugkeert’ als robot: dat moet je niet willen, ook al komt zo’n robot voorlopig niet verder dan koffiezetten en stofzuigen. Een universum waarin de grens tussen mens en robot is uitgewist, is gespeend van alle (mede)menselijkheid.

Deze column verscheen in het Nederlands Dagblad van 22 oktober 2022.